Determinants of economic competitiveness

Abstract

Ekonomiczna konkurencyjność oraz czynniki ją determinujące stają się we współczesnym świecie kluczowymi elementami określającymi siłę oraz potencjał wzrostu gospodarek narodowych, jak również jakość i standardy życia ich obywateli. W ramach licznych badań i analiz z tego zakresu próbowano dokonać identyfikacji głównych determinant i miar konkurencyjności gospodarek narodowych, wśród których szeroko znana jest koncepcja i metodologia opracowana przez World Economic Forum (Global Competitiveness Index); reprezentuje prawdopodobnie najbardziej kompleksowe i ogólnie akceptowane podejście do problemu definiowania determinant oraz pomiaru konkurencyjności gospodarki. W świetle badań Word Economic Forum konkurencyjność gospodarki polskiej jest umiarkowana na tle standardów światowych. Po kilkuletnim spadku konkurencyjność polskiej gospodarki uległa ostatnio poprawie, aktualnie Polska jest klasyfikowana na 46 pozycji spośród 133 krajów objętych rankingiem konkurencyjności. Zdaniem ekspertów WEF Polska gospodarka kontynuuje proces transformacji z gospodarki opartej na czynnikach efektywnościowych (effectiveness driven economy) w kierunku gospodarki opartej na czynnikach innowacyjnych. Głównymi powodami, dla których polska gospodarka nie osiągnęła jeszcze etapu gospodarki opartej na czynnikach innowacyjnych (innovation driven stage) i tym samym nie dołączyła do grona gospodarek reprezentujących najwyższy poziom rozwoju gospodarczego są: ciągle relatywnie słaby potencjał innowacyjny, braki w zakresie infrastruktury oraz ciągle duże uzależnienie gospodarki polskiej od podstawowych czynników produkcji (factordriven economy). Jedynie dwa kraje z byłego bloku wschodniego osiągnęły poziom gospodarki opartej na czynnikach innowacyjnych, to jest Republika Czeska i Słowenia. W ramach niniejszej monografii przedstawiono różne aspekty i uwarunkowania dotyczące konkurencyjności Polskiej gospodarki. Rozdział pierwszy monografii przedstawia istotę oraz determinanty konkurencyjności oraz problemy pomiaru konkurencyjności w kontekście sytuacji, w jakiej znajduje się polska gospodarka. Rozdział drugi jest próbą identyfikacji czynników determinujących pozycję konkurencyjną banków w Polsce na tle wyzwań rynkowych i regulacyjnych. Rozdział trzeci jest próbą charakterystyki poszczególnych elementów pakietu antykryzysowego w Polsce z punktu widzenia postulatów ochrony konkurencji na jednolitym rynku europejskim. Rozważania zawarte w rozdziale czwartym ogniskują się wokół problematyki uwarunkowań rozwoju oraz konkurencyjności sektora elektro-energetycznego wobec konieczności redukowania emisji dwutlenku węgla oraz wpływu tych uwarunkowań na technologie elektroenergetyczne oraz konkurencyjność gospodarki. W ramach rozdziału piątego przedstawiono analizę roli sektora bankowego we wspieraniu rozwoju polskiej gospodarki na tle pozostałych krajów UE ze szczególnym uwzględnieniem rosnącej roli źródeł typu private equity. Rozważania zawarte w rozdziale szóstym dotyczą problematyki wykorzystywania sieci neuronowych jako narzędzia zwiększania konkurencyjności przedsiębiorstw. Rozdział siódmy odnosi się do problematyki ,,lean accounting" jako nowej koncepcji w rachunkowości zarządczej warunkującej wzrost konkurencyjności przedsiębiorstwa. Autor analizuje uwarunkowania oraz bariery wdrażania ,,lean accounting", wskazujac na czynniki i uwarunkowania natury kulturowej.