Rozświetlona noc, jasne zagrożenie dla przyrody – wpływ ALAN na ptaki migrujące
| dc.contributor.author | Pilacka, Lucyna | |
| dc.contributor.author | Schönberger, Liliana | |
| dc.contributor.author | Szurlej-Kielańska, Aleksandra | |
| dc.date.accessioned | 2022-12-15T09:53:22Z | |
| dc.date.available | 2022-12-15T09:53:22Z | |
| dc.date.issued | 2022 | |
| dc.description.abstract | Negatywne oddziaływanie sztucznego oświetlenia (Artificial Light at Night – ALAN) jest jedną z głównych, antropogenicznych przyczyn odpowiedzialnych za bezpośrednią śmiertelność ptaków migrujących nocą. Do udokumentowanego, negatywnego wpływu ALAN na ptaki zaliczane są: efekt przyciągania i efekt dezorientacji. Efekt bariery z kolei jest przedmiotem badań, jednak brakuje jak dotąd jednoznacznego stwierdzenia na temat charakteru tego zjawiska. Większość badań wskazuje, że za efekt przyciągania, przyczyniający się do kolizji z różnymi konstrukcjami na lądzie i na morzu, odpowiedzialne jest oświetlenie o barwie niebieskiej i zielonej. Jednak czerwone i białe światło również wskazywane było w badaniach jako wywierające wpływ na przyciąganie ptaków. Z uwagi na te rozbieżności, konieczne są dalsze badania, w efekcie których będzie możliwe określenie, jaka barwa światła będzie najbezpieczniejsza dla ptaków. W chwili obecnej zasadne wydaje się rekomendowanie wykorzystania źródeł światła o barwach ciepłych (żółtej, bursztynowej) o temperaturze barwowej nieprzekraczającej 3000 K. | pl_PL |
| dc.description.abstract | The negative impact of excessive artificial light at night (ALAN) affects birds migrating nocturnally, and is one of the major causes of direct mortality of birds due to human activities. Among the recognized negative impacts of ALAN on migratory birds are: attraction, disorientation, and barrier effects. The nature of these impacts can directly affect mortality rates as well as contribute to them indirectly by increasing energy expenditure during migration as a result of disorientation and migration route changes. The majority of studies indicate that the effect of attraction, and therefore mortality, for both land and offshore structures is significantly greater with blue and green light, however, there are papers indicating greater bird attraction to red and white light. Because of these discrepancies, further research is needed to answer what color of the light (wavelength) is most important in attracting migratory birds to the ALAN source. At present, we recommend the use of warm-colored lights with a maximum temperature of 3,000 K. | en_EN |
| dc.identifier.citation | Pilacka L., Schönberger L., Szurlej-Kielańska A., Rozświetlona noc, jasne zagrożenie dla przyrody – wpływ ALAN na ptaki migrujące. W: Sztuczne światło nocą między zagrożeniem a rozwojem, Tabaka P. (red.), Seria: Monografie Politechniki Łódzkiej ; Nr. 2366, Wydawnictwo Politechniki Łódzkiej, Łódź 2022, s. 77-92, ISBN 978–83–66741–46–1, DOI 10.34658/9788366741461.5. | |
| dc.identifier.doi | 10.34658/9788366741461.5 | |
| dc.identifier.isbn | 978–83–66741–46–1 | |
| dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/11652/4580 | |
| dc.identifier.uri | https://doi.org/10.34658/9788366741461.5 | |
| dc.language.iso | pl | pl_PL |
| dc.page.number | s. 77-92 | |
| dc.publisher | Wydawnictwo Politechniki Łódzkiej | pl_PL |
| dc.publisher | Lodz University of Technology Press | en_EN |
| dc.relation.ispartof | Tabaka P. (red.), Sztuczne światło nocą między zagrożeniem a rozwojem., Seria: Monografie Politechniki Łódzkiej; Nr 2366, Wydawnictwo Politechniki Łódzkiej, Łódź 2022, ISBN 978–83–66741–46–1, DOI 10.34658/9788366741461. | |
| dc.rights | Dla wszystkich w zakresie dozwolonego użytku | pl_PL |
| dc.rights | Fair use condition | en_EN |
| dc.rights.license | Licencja PŁ | pl_PL |
| dc.rights.license | LUT License | en_EN |
| dc.subject | zanieczyszczenie sztucznym światłem | pl_PL |
| dc.subject | ptaki migrujące | pl_PL |
| dc.subject | ochrona ptaków | pl_PL |
| dc.subject | kolizje ptaków | pl_PL |
| dc.subject | śmiertelność ptaków | pl_PL |
| dc.subject | ALAN | en_EN |
| dc.subject | nocturnal migration | en_EN |
| dc.subject | bird collisions | en_EN |
| dc.subject | avian mortality | en_EN |
| dc.subject | light pollution | en_EN |
| dc.title | Rozświetlona noc, jasne zagrożenie dla przyrody – wpływ ALAN na ptaki migrujące | pl_PL |
| dc.title.alternative | Lit night, a clear threat to nature - ALAN'S impact on migratory birds | en_EN |
| dc.type | rozdział - monografia | pl_PL |
| dc.type | chapter - monograph | en_EN |