Uzdolnienia enzymatyczne pleśni porastających materiały budowlane
Abstract
Zewnątrzkomórkowe enzymy grzybów strzępkowych mają duże znaczenie w procesach
biodegradacji i niszczenia materiałów budowlanych. W pracy zbadano tworzenie enzymów
zewnątrzkomórkowych przez 5 gatunków pleśni na podłożu standardowym z dodatkiem różnych
materiałów budowlanych lub ich składników. Enzymy oznaczano przy pomocy testów API-Zym.
Zaobserwowano istotny wpływ środowiska budowlanego na tworzenie enzymów przez pleśnie.
Stwierdzono, iż na każdym podłożu z dodatkiem materiałów budowlanych wszystkie pleśnie
tworzyły dwa enzymy: fosfatazę kwaśną i naftaleno-AS-Bl-fosfohydrolazę, czego nie
zaobserwowano na podłożu kontrolnym, bez dodatku materiałów budowlanych. Ponadto
poszczególne materiały budowlane lub ich składniki stymulowały tworzenie odpowiednich
enzymów np. dodatek celulozy i tapety do pożywki uaktywnił tworzenie enzymów amylolitycznych
takich jak β-glukozydaza, β-galaktozydaza, N-acetylo- β-glukozoaminidaza. Po
trzykrotnym pasażowaniu na tapecie i następnie przeniesieniu na podłoże kontrolne stwierdzono
zanik tworzenia niektórych enzymów w porównaniu ze szczepem nie pasażowanym. Wszystkie
gatunki tworzyły znacznie mniej enzymów i w mniejszych ilościach, nawet o 60% mniej. Extracellular enzymes of filamentous fungi have important meaning in biodegradation and decays
of building materials. In this study extracellular enzymes production by 5 moulds species growing
on standard medium (Czapek Dox) with addition of different building materials or thier
components was examined. Enzymes were determined by API-Zym test. Essential influence of
building materials environment onto enzymes production by moulds was observed. It has been
found out, that all moulds species produced 2 enzymes - acid phosphatase and naphthol-AS-BIphosphohydrolase
on the medium with addition of building substrates. These enzymes were absent
on standard medium without addition of building materials. Moreover, individual building
materials or them components stimulated production of suitable enzymes e.g. production of
amylolytic enzymes such as β-glucosidase, β-galactosidase, N-acetyl- β-glucosaminidase was
activated on the medium with addition of cellulose or wallpaper. After triple cultures on wallpaper
and then transferred onto standard medium, moulds loss of ability of production of some enzymes.
All species produced considerably less enzymes and in smaller quantities, even about 60% less.